Яагаад газар доорх хотыг?
Дэлхий даяар хүн амын өсөлт хурдсан хотжилт нэмэгдэж байгаатай холбогдуулан хотын газрыг өндөр ашигтай ашиглах аргыг хайж байгаа ба түүний нэг нь газар доорх орон зайг хөгжүүлэх арга болж байна.
- газрын зоорин орон зайн тогтмол температур, чийгшил, газар хөдлөлтөд тэвчээртэй байдал, хаалттай байдал, тусгаарлалт сайтай зэргийн онцлогийг ашиглан барилга байгууламжийн бүтээн байгуулалт эсвэл авто замын бөглөрөл мэтийн газрын гадарх орон зайг газрын зооринд тараан байршуулах боломжтой
- түүнчлэн зоорин орон зайн аюулгүй байдлыг нэмэгдүүлэх технологи болон хуучирсан байгууламжуудын тогтвортой байдал зэргийг хангах технологийг хөгжүүлэх нь чухал болж байна
Зоорин орон зайн ашиглалтын зорилго болон аргаас шалтгаалан зоорин давхрын зам тээвэр, зоорин давхрын амьдрах орон зайн технологи, том хэмжээний зоорь агуулах, зоорин байгууламжийн аюулгүй байдал, ашиглалтын менежментийн технологийг судлан хөгжүүлэх шаардлагатай болж байна.
-Замын түгжрэлийг бууруулах, газар дээр тав тухтай орон зайг бий болгох зорилгоор хотын төвийн хэсгийн автозамын хөдөлгөөнийг зоорин давхарт байгуулж, одоо байгаа барилга байгууламжид нөлөөлөх нөлөөллийг багасгахын тулд дрон/ICT/hyperloop зэрэг шинэ технологиудыг барилгын технологитой хослуулсан технологийг боловсруулж байна.
-Зэргэлдээх барилгууд харилцан эсвэл газар дээрх явган замын системийг газар доор холбон гурван хэмжээст сүлжээг газар доорх хотоор төлөвлөх, тэгснээр газрын ил давхрага дах хотын орон зайг архитектурын зураглалын аргаар эдийн засгийн эрчимтэй цэг, соёл амралтын орон зай болгон төлөвлөн ашиглах
- Тогтмол температур, чийгшил, газар хөдлөлтөд тэсвэртэй байдал, хаалттай байдал, тусгаарлалт сайтай зэрэг газар доорхи орон зайн онцлогуудыг ашиглан аюлгүй орчинг шаарддаг эрчим хүч хадгалах, боловсруулах орон зай эсвэл хаягдал хадгалах устгах гэх мэт байгууламж болгон ашиглах
- Дээрхийн тулд хот суурин газрын малтлагын улмаас хөрсний суулт үүсэх механизмыг тодорхойлох, эрсдэлийг урьдчилан таамаглах, үнэлэх технологийг хөгжүүлэх шаардлагатай байна.
Дэлхийн даяар мега хотуудын хэт ачаалалыг шийдвэрлэхийн тулд газар доорхи орон зайг гурван хэмжээстээр хөгжүүлэх, өргөн цар хүрээтэй, гүнзгий, олон үйлдэлт газар доорх орон зайн бодлогыг хэрэгжүүлж, бүтээн байгуулж байна.
1. Газар доорх зам тээвэр
Замын түгжрэлийг сааруулж, газар дээрх орон зайг чөлөөлөх үүднээс хотын төвийн замуудыг газар доор хийж, одоо байгаа барилга байгууламжийн нөлөөлөх нөлөөг багасгахын тулдах барих технологийг ашигласан.
1. АНУ-Бостон
Big-Dig төсөл ('82~'07) нь 21-р зууны хамгийн том тээврийн дэд бүтцийн төсөл бөгөөд Бостон хотын төвд гүүрэн давхар замуудыг буулгаж, газаар доорх зам барих аргаар замын түгжрэлийн ноцтой асуудлыг шийдсэн.
Хотын хурдны зам болох I-93-ийн газар доорх хурдны замын сүлжээг барьсны дараа 2,57 км урт тунелийг freezing method ашиглан хөдөлгөгч хонгил, Steel Box, Immersed Tunnel ашиглан барьжээ.
Ажилдаа ирж очих цагийг бууруулснаар жилдээ 2 сая долларын цаг хугацаа, шатахууны зардал хэмнэгдэж, 110,000 орчим м2 талбайд том хэмжээний цэцэрлэгт хүрээлэн байгуулснаар нүүрстөрөгчийн дутуу ислийг 12%-иар бууруулсан байна.
 |
Boston Big Dig, Central Artery / Tunnel Project, Massachusetts |
2. АНУ-Сиэтл
Хамгийн том олон хэсэгтэй хоёр давхар хонгил болох Аляскийн зам(Alaskan way Viaduct and Seawell Replacement) төслийн хүрээнд хүрээлэн буй орчныг гэмтээх, замын хөдөлгөөнд саад учруулахгүйн тулд том диаметртэй TBM малталт ашиглан хонгил барьсан ('07~'19).
 |
Alaskan way Viaduct and Seawell Replacement |
3. Франц
Дуплекс A86 замыг ('90~'11) Парис хотын гаднах тойрог замийг замын эргэн тойрны хүрээлэн буй соёлын үнэт зүйлсийг хамгаалахын тулд газар доорхи 2 давхар хонгилоор төлөвлөсөн
Версалийн ордны ойролцоох том хэмжээний ногоон байгууламж, түүхэн дурсгалт газруудыг хамгаалах зорилгоор газар доор оруулсан ба том оврын болон суудлын автомашины галын эрчим зэргийг харгалзан давхар хонгилоор төлөвлөсөн
 |
| Tunnel Duplex A86 |
4. Испани
Мадридын M30 зам нь тухайн үеийн хамгийн урт хотын туннелийн төсөл байсан (нийт урт нь 99.5 км) бөгөөд TBM (Tunnel Boring Machine) технологийг ашиглан 3 жилийн дотор баригдсан ('04~'07)
Өдөрт 200,000 автомашинаас ялгарч буй бохирдуулагч бодисын 90%-ийг зайлуулж, цаашдын 30 жилд зорчих хугацааг 78 саяар хэмнэж, зам тээврийн ослыг 45%-иар бууруулсан, 1 сая ам.метрээс их цэцэрлэгт хүрээлэнгийн талбайг чөлөөлсөн.
 |
| Madrid M30 |
5. Малайз
 |
| SMART tunnel |
6. Их Британи
Лондонгийн Силвэр таун бүсийг Гринвич бүстэй холбохын тулд Темза голын доод хэсгээр дамжин өнгөрөх автомашины хонгилын төслийг эхлүүлсэн (2019~'25) бөгөөд Их Британийн хамгийн том авто замын туннель болхоор байна.
 |
| Silvertown Tunnel |
 |
| Собү |
 |
| Boryeong Undersea Tunnel |
 |
COEX |
 |
| hyperloop |
